रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी आहारात समाविष्ट करावयाच्या गोष्टी:
१. विटॅमिन C समृद्ध अन्न (Vitamin C-rich foods)
- उदाहरण: संत्रा, मोसंबी, आंबा, किवी, स्ट्रॉबेरी, लिंबू, ब्रोकली
- विटॅमिन C शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. हे शरीराला इन्फेक्शनपासून संरक्षण करण्यात मदत करते.
२. जिंक (Zinc)
- उदाहरण: शेंगदाणे, सुंठ, काजू, तुळसी, चणे, हरभरा
- जिंक शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीला उत्तेजित करतो आणि कॅल्शियमच्या पातळीला संतुलित ठेवतो. यामुळे जखमा पटकन भरतात.
३. प्रथिनांचा समावेश (Proteins)
- उदाहरण: मूग डाळ, मसूर डाळ, सोयाबीन, दूध, अंडी, चिकन, फिश
- प्रथिने शरीराच्या पेशींना पुनर्निर्माण करण्यास मदत करतात आणि रोगप्रतिकारक शक्तीला वाढवतात.
४. अँटीऑक्सिडंट्स (Antioxidants)
- उदाहरण: ब्लूबेरी, बेरी, गाजर, शलरी, टोमॅटो, बटाटा
- अँटीऑक्सिडंट्स शरीरातील हानिकारक फ्री रॅडिकल्सना निष्क्रिय करतात, ज्यामुळे वृद्धत्व आणि रोगांचा धोका कमी होतो.
५. ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड्स (Omega-3 fatty acids)
- उदाहरण: मच्छी, अक्रोड, फ्लेक्ससीड्स (अलसीचे बी), चिया बीन्स
- ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड्स शरीराच्या सूज कमी करतात आणि रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवतात.
६. तुळशी आणि हळद (Tulsi & Turmeric)
- उदाहरण: तुळशीचे पाणी, हळदीचे दूध
- तुळशी आणि हळद दोन्ही प्राचीन औषधी वनस्पती आहेत, ज्यामुळे शरीरातील सूज कमी होऊन रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते.
७. ग्रीन टी (Green Tea)
- ग्रीन टीमध्ये अँटीऑक्सिडंट्स असतात, जे शरीरातील विषारी घटक बाहेर काढण्यास आणि रोगप्रतिकारक शक्तीला बूस्ट देण्यासाठी मदत करतात.
८. ताज्या भाज्या आणि फळांचे सेवन
- उदाहरण: पालक, कोबी, ब्रोकोली, श्वेत कोबी, गाजर, पाटव, पिरांदी
- ताज्या भाज्या आणि फळांमध्ये जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि फायबर्स असतात, जे शरीराच्या प्रतिकारशक्तीला उत्तेजित करतात.
९. फायबर्सचा समावेश (Fibers)
- उदाहरण: ओट्स, जव, व्हॅलेटेबल्स, फळे, शेंगदाणे
- फायबर्स पचन प्रणालीला सुलभ करतात, ज्यामुळे शरीरात जास्त व्हिटॅमिन्स आणि खनिजे शोषली जातात.
१०. प्रॅबायोटिक्स (Probiotics)
- उदाहरण: ताक, दही, किम्ची, आचार
- प्रॅबायोटिक्स हानिकारक बॅक्टीरिया नष्ट करतात आणि पचनसंस्था तसेच रोगप्रतिकारक शक्ती सुधारतात.
११. हायड्रेशन (Hydration)
- पुरेसे पाणी पिणे महत्वाचे आहे, जे शरीरातील टॉक्सिन्स बाहेर टाकण्यास आणि रोगप्रतिकारक शक्तीला बूस्ट देण्यास मदत करतो.
१२. व्हिटॅमिन D
- उदाहरण: सूर्यप्रकाश, अंडी, फिश, व्हिटॅमिन D समृद्ध खाद्य पदार्थ
- व्हिटॅमिन D शरीराची प्रतिकारशक्ती वाढवण्यास महत्त्वपूर्ण आहे, आणि हाडे मजबूत करण्यासाठी आवश्यक आहे.
निष्कर्ष:
- पोषक तत्वांचा संतुलित आहार, हायड्रेशन आणि विश्रांती घेणे शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी महत्त्वाचे आहे. अन्नाचे योग्य समावेश आणि आपल्या जीवनशैलीतील साधारण बदलांनी तुम्ही आपली प्रतिकारशक्ती सुधारू शकता.